De eerste beursdag daarop daalde het aandeel van bpost in waarde: analisten en beleggers vonden het laatste koopje van bpost duidelijk te duur betaald. Dertien keer de winst voor belastingen en kostenaftrek (EBITDA) is inderdaad een dure aankoopprijs. De vraag is terecht of bpost hiermee niet een stuk boven haar gewicht bokst, gezien de eigen beurswaarde momenteel slechts 700 miljoen euro bedraagt (de geschatte eigen ondernemingswaarde, inclusief nettoschulden, bedraagt zo slechts 1,1 miljard euro)
Toch lijkt dit op zich een logische keuze van de nieuwe bpost-CEO Chris Peeters. In een hoog concurrentiële markt in volle ontwikkeling, zoals die van de pakjesbezorging, is het beter om geregeld de vlucht vooruit te nemen. Het is immers vaak eten of gegeten worden in dergelijke markten. En bpost staat nu eenmaal in een verzwakte positie ten opzichte van enkele jaren geleden. Zo is er natuurlijk de gestaag doorzettende terugval op de klassieke brievenmarkt aan 10 à 15 procent volume per jaar. De resultaten van de laatste grote overnameprooi van bpost, het Amerikaanse Radial, blijken bovendien ook onder de verwachtingen te noteren. En er is het verlies van overheidssubsidies en de boetes die bpost boven het hoofd hangen na al het gemanipuleer bij de krantenconcessie en minstens drie andere overheidsopdrachten dat de voorbije jaren aan het licht kwam.
Bij N-VA respecteren wij de keuze voor deze overname. Bpost is immers een autonoom overheidsbedrijf. Dat brengt met zich mee dat het management, en niet de politiek, de strategische keuzes voor het bedrijf maakt. Maar we stellen tegelijk vast dat bpost door deze overname steeds verder vervelt van een klassiek postbedrijf tot een logistieke speler op de markt van de pakjesafhandeling en -bezorging. In die markt zijn de meeste spelers géén overheidsbedrijf.
In de Kamer heb ik al meermaals die spreidstand aangeklaagd. Een bedrijf dat haar activiteiten steeds meer en meer ontplooit op een private concurrentiële markt kan moeilijk een overheidsbedrijf blijven. Bij deze overname ontstaat daarenboven het beeld dat de overname onrechtstreeks met een deel overheidsmiddelen is betaald (de overmatige subsidies van de voorbije jaren). Ook al kondigt het management de uitgifte van nieuwe obligaties aan om de koop mee te financieren.
Als de politiek en het management af willen van die kwalijke beeldvorming dat bpost maar bedrijven opkoopt met een portefeuille die is aangedikt met overheidsmiddelen, dan zorgen ze er beter voor om de meerderheidsparticipatie van de Belgische Staat geleidelijk af te bouwen, zodat bpost kan vervellen tot een gezond privaat logistiek bedrijf. Anders dreigt bpost vroeg of laat, na misschien nog een ander toekomstig koopje, radicaal tegen de muur te vliegen. Een Sabena-bis-scenario dreigt…