Ik leef mee met de Arabische inwoners van Sheikh Jarrah en de gezinnen die uit hun huizen dreigen te worden uitgezet. Naar de buitenwereld toe is dit natuurlijk een fantastisch PR-verhaal voor de Palestijnen: Arabische inwoners worden uit hun huis gezet om plaats te maken voor Joodse kolonisten. Maar zo simpel is het verhaal niet. Juridische procedures over dit pand gaan al decennia terug. Daaruit blijkt dat de huidige inwoners geen eigendomsbewijzen konden voorleggen, aangezien de oorspronkelijke Joodse eigenaars verdreven werden na de Israëlische Onafhankelijkheidsoorlog toen Jordanië Oost-Jeruzalem innam. De Arabische inwoners waren huurders en betaalden aanvankelijk ook netjes hun huur.
Het waren Palestijnse advocaten die enkele jaren later de inwoners onder druk zetten om geen huur meer te betalen aan de rechtmatige eigenaars, want hiermee zouden ze impliciet erkennen dat het niet hun eigendom was. Ook de Palestijnse Autoriteit mengde zich in het verhaal en bedreigde de Arabische families die vandaag de pineut dreigen te worden.
Wat we zeker niet mogen doen, is meegaan in de logica dat het voor Joden verboden zou zijn om zich te vestigen in specifieke delen van het land, die zo “Jüdenrein” blijven. Het idee van een tweestatenoplossing, zoals voorzien door de internationale gemeenschap, moet erin bestaan dat Arabische bewoners welkom zijn om te leven in Israël (zoals nu ook het geval is), en vice versa. Want hier staan we niet vaak genoeg bij stil. De gewone Palestijnse of Israëlische burger wil niets liever dan in vrede leven.
Tweestatenoplossing
Helaas liggen de vredesakkoorden op apegapen en lijkt de tweestatenoplossing een verre droom. Hoewel de Israëlische bevolking in peilingen keer op keer aangeeft open te staan voor zo’n scenario, is men daar in grote delen van de Arabische wereld en de Palestijnse gebieden nog steeds tegen gekant. Het ontbreekt de Palestijnse leiders ook aan autoriteit om hun volk hiervoor klaar te stomen, integendeel zelfs. Hamas, dat Gaza controleert sinds 2004, ijvert nog steeds voor de totale vernietiging van Israël. En terwijl de Palestijnse Autoriteit er officieel een ander standpunt op nahoudt, blijkt dat in de praktijk toch een ander paar mouwen. Schoolboeken die bol staan van haat, officiële kaarten die Palestina op heel het grondgebied van Israël plaatsen, overheidsgebouwen die vernoemd worden naar terroristen, tv-programma’s die antisemitische complottheorieën spuien en ga zo maar door.
Teken van zwakte
Het is evident dat de Palestijnen nog lang niet klaar zijn om een verregaand vredesakkoord met Israël te aanvaarden. Toen gewezen premier Ehud Barak in 2001 Yasser Arafat een deal aanbood die deze niet kon weigeren, trok de Palestijnse leider zich terug in Ramallah en ontketende hij de Tweede Intifada. In de Arabische wereld worden toegevingen aanzien als teken van zwakte wat het voor Palestijnse leiders zeer moeilijk maakt om een deal te aanvaarden.
De akkoorden van Rodos uit 1949, die de originele grenzen van Israël vastlegden met de Arabische landen, werden als een symbool van zwakte en schande beschouwd in de Arabische wereld. Verschillende van de ondertekenaars bekochten dit dan ook met hun leven, waaronder de Jordaanse koning Abdallah I die tijdens een gebed aan de Al-Aqsamoskee in Jeruzalem in 1951werd vermoord.
Vrede vs. fundamentalisme
Het gezegde “Je kan niet geven, wat je niet hebt”, wordt wel vaker aangehaald voor de situatie in de moslimwereld. Het gaat in dit geval niet om materiële goederen maar om “vrede”. De Arabische wereld staat in brand, of het nu gaat om de burgeroorlog in Syrië, de haat tussen Irak en Iran, Qatar tegen de Arabische Emiraten, de oorlog tussen Saoedi-Arabië en Jemen, de situatie in Libië, Afghanistan, en ga zo maar door. Houden we onszelf voor de gek als we geloven dat vrede mogelijk is tussen Israël en de Palestijnen?
Zolang fundamentalistisch geloof de basis uitmaakt van de maatschappij en toegevingen worden aanzien als een ‘zonde tegen Allah’ vrees ik dat er niet veel zal veranderen. Hoewel in Israël zionistische kolonisten eveneens hun religieus recht aanwenden voor claims op het land, is dit een minderheid in het parlement. Israël is een seculiere staat waar geloof naast en niet boven de wet staat. Dat Israël zichzelf als ‘joodse staat’ omschrijft, is voornamelijk ingegeven vanuit cultureel-historisch perspectief en niet vanuit religieus opzicht. De religieuze joodse minderheid legt zich dan ook neer bij het liberale karakter van de staat, die een voortrekker is op vlak van Lgbt-rechtenen waar niemand een strobreed in de weg wordt gelegd voor het niet respecteren van de joodse religieuze regels. Ontwapening en steun
Fundamentalisme aanpakken
Moeten we dan alle hoop opgeven op vrede? Toch niet! We moeten net nieuwe voorstellen lanceren om het Oslo vredesakkoord, dat op sterven na dood is, te reanimeren. Als internationale gemeenschap moeten we de daad bij het woord voeren en de grootste spelbreker, het fundamentalistische Hamas, durven aanpakken. Hamas is niet alleen verantwoordelijk voor elke Israëlische dode maar ook voor elke Palestijn die in Gaza omkomt. Door raketten af te vuren vanuit dichtbevolkte gebieden en door haar hoofdkantoor te vestigen op verdieping -2 van het Al-Shifa ziekenhuis, brengt ze haar eigen bevolking in gevaar.
Een andere mogelijkheid: Een internationale coalitie onder VN-vlag zou naar Gaza gestuurd kunnen worden om Hamas te ontwapenen en de Palestijnse Autoriteit er de macht te laten overnemen. Laten we niet vergeten dat Hamas zowel op de Europese als op de Amerikaanse lijst van terreurbewegingen staat. In plaats van te investeren in huisvesting, onderwijs en andere openbare voorzieningen investeert de organisatie in het bouwen van ondergrondse tunnels, wapenfabrieken en sponsort het haatpropaganda. Ook moeten er sancties volgen tegen Iran als ze geld en wapens voorzien om het conflict te blijven oppoken. Tevens moeten we de gematigde stemmen binnen de Palestijnse Autoriteit ondersteunen en responsabiliseren. Israël van haar kant moet worden gewezen op haar verplichtingen onder internationaal recht en aangemaand worden om burgerslachtoffers tegen elke kost te vermijden. Ook moet het beloven dat het de godsdienstvrijheid voor joden, moslims en christenen in Jeruzalem maximaal zal garanderen.
Dat blijft volgens mij de beste garantie om een tweestatenoplossing, gebaseerd op internationaal recht, met vrede en veiligheid voor zowel Israëli’s als Palestijnen, mogelijk te maken.
