Het is een vraag waar veel ouders mee worstelen, vanals hun kinderen een eigen GSM of laptop krijgen: hoe vermijd ik dat mijn kind blootgesteld wordt aan schadelijke beelden, denk aan beelden met pornografie of extreem geweld. Vele ouders zijn onvoldoende digitaal geletterd om de bestaande mogelijkheden daartoe doeltreffend te gebruiken. Nog anderen zijn zich onvoldoende bewust van het risico dat hun kinderen tijdens het surfen kunnen lopen.
Op 3 augustus 2022 dienden Michael Freilich en Valerie Van Peel daarom een resolutie in, met als doel het voor ouders makkelijker te maken om hun kinderen daartegen te beschermen.
De resolutie heeft ondertussen een lange weg afgelegd. In februari dit jaar werden er hoorzittingen over gehouden met Child Focus, het kinderrechteninstituut van de Franstalige gemeenschap, de Vlaamse Kinderrechtencommissaris en de gerenommeerde klinische psychologe Béatrice Copper-Royer. Daaruit bleek één constante: de impact van blootstelling aan pornografische en zeer gewelddadige beelden kan blijvende nefaste psychologische gevolgen hebben, in het bijzonder voor jongere kinderen. Vandaag werd de resolutie van de N-VA hierover opnieuw besproken in de Kamercommissie Economie. Tijd voor een gesprek met initiatiefnemer Michael Freilich.
- Michael, hoe groot is dit probleem in maatschappelijk opzicht?
Michael Freilich: “Groter dan men denkt. De leeftijd waarop kinderen hun eerste eigen telefoon verwerven is in België gemiddeld 8 jaar en 4 maanden. Daarenboven gaan kinderen al veel vroeger zelfstandig op internet via de gezinstablet of -telefoon. Als kinderen op die leeftijd worden blootgesteld aan pornografische beelden of beelden van extreem geweld kunnen de gevolgen, in de woorden van klinische psychologe Béatrice Copper-Royer, ‘dramatisch’ zijn. Tijdens de hoorzitting was er ook consensus dat de providers en producenten vandaag te weinig doen om zulke vormen van mentale schade te voorkomen. Met onze resolutie willen we ouders dat veel makkelijker maken.”
- Wat stelt u concreet voor?
Michael Freilich: “Nu al bestaan er blokkeringsmechanismen voor pornografische en gewelddadige beelden, maar slechts voor aparte zoekmachines zoals google en aparte content-platformen als youtube. Ouders zouden daartegen met één klik op de knop alle 18+-content moeten kunnen blokkeren op toestellen van hun kinderen, indien zij dat wensen, op gelijk welke app dus die daarop geopend wordt. Hoe simpeler dat gaat, hoe meer ouders hun jonge kinderen tegen schadelijke online content zullen beschermen. Frankrijk heeft die maatregelen reeds genomen en toont ons op dat vlak dus de weg.”
- Hoe zien we dat praktisch? Zijn het de internetproviders die daarvoor moeten zorgen, of de producenten van de hardware?
Michael Freilich: “Tijdens de hoorzittingen wonnen wij advies in van de ISPA, de belangenvereniging van internetproviders in België. Zij stelden duidelijk dat de meest simpele, en tegelijk de meest sluitende, weg erin bestaat om de producenten zelf daartoe verplichten. Dat is ook de keuze die de Franse wetgever heeft gemaakt: een verplichte pre-installatie van een voorziening voor ouderlijk toezicht, op alle apparaten die worden aangesloten op het internet: smartphones, tablets, etc.”
- Dat lijkt de logica zelve. Maar bestaat hier ook draagvlak voor bij de andere partijen?
Michael Freilich: “Dat gaat minder vlot dan gehoopt. Bij sommige fracties heerst een onbegrijpelijke desinteresse. Anderen schermen zelfs met ideologische bezwaren, wat het geval is bij de liberalen. Toen we dit voorstel aankondigden struikelden zij over elkaar heen op sociale media om het af te kraken. Voor de enen betekende dit een inperking van de individuele vrijheid. Voor de anderen stond het gelijk aan conservatieve betutteling. En tijdens de hoorzitting kantte de vertegenwoordiger van Child Focus zich zelfs tegen ouderlijke blokkeringsmechanismen. Deze zouden leiden tot “aangeleerde hulpeloosheid” en kinderen daardoor “minder weerbaar” maken. Sta me doe daar wat van te denken. Ja, individuele vrijheid is een belangrijk goed. Maar over wie hebben we het hier? Kinderen.
Daarenboven verplichten wij met ons voorstel de burger tot niets. Integendeel. Ons voorstel strekt er louter toe om het makkelijker te maken voor de burger om zijn ouderlijke verantwoordelijkheid op te nemen, geheel naar eigen inzicht. Dat is pas echt respect tonen voor individuele vrijheid.”
In de Kamercommissie bleek er geen eensgezindheid om over de tekst om over te gaan tot eenstemming. Er ligt nu ook een gelijkaardige resolutie van Groen ter bespreking voor, die na de hoorzittingen werd ingediend en aan het N-VA-voorstel gekoppeld. Onze Kamerleden zullen nu samen met die van Groen een compromisvoorstel indienen. Daarna gaan zij opnieuw de boer op, op zoek naar een meerderheid in de Kamercommissie.
