De technologische vooruitgang, met name op het gebied van kunstmatige intelligentie (AI), maakt het mogelijk om verbluffend realistische beelden te genereren. Deze ontwikkeling van ‘deepfakes’, zoals het lopend meisje op de afbeelding hierboven, heeft de grens tussen de digitale en fysieke realiteit doen vervagen en kent steeds meer toepassingen waaronder in de medische beeldvorming en in de filmwereld. Maar sommige toepassingen zijn minder onschuldig. Neem bijvoorbeeld het gebruik van AI om pedoseksuele beelden te maken. De Amerikaanse krant The Washington Post waarschuwde afgelopen zomer voor “verontrustend levensechte beelden van seksuele uitbuiting van kinderen.”
Maar sommige stemmen gaan vandaag op om de technologie in te zetten als therapie voor pedofielen. Die zouden hun lusten dan kunnen temperen met videobeelden en foto’s van virtuele kinderen, “zonder dat er ooit een kind wordt geschaad”, luidt de redenering. Dat is ook het voorstel van Danielle Bernstein in WIRED Magazine, een invloedrijk Amerikaans tech-platform. Zij stelde de mogelijkheid voor om "AI gegenereerde kinderporno" te gebruiken als een “potentieel schadebeperkende strategie voor daders”. Of “verantwoorde pedoporno”, om het in de woorden van Arnon Grunberg te stellen.
Eerst even dit: hoewel ‘kinderporno’ een gangbare term is, ook nu rond de zaak Pichal, wordt de term door experts al langer afgewezen. ‘Kinderporno’ zou kunnen suggereren dat het om een bepaald genre of subcategorie van pornografie gaat. Daarmee misken je de ernst en het crimineel karakter van dergelijke inhoud. Daarom zal ik consequent spreken over "beelden van seksueel misbruik van kinderen".
THERAPEUTISCH GEBRUIK
Bernstein en co. bepleiten het gecontroleerd en therapeutisch gebruik van AI gegenereerde afbeeldingen, om mensen te assisteren in het beheersen van hun impulsen, met als doel het voorkomen van schade aan echte kinderen. Ze merkt op dat sommige pedofielen beweren op afbeeldingen te steunen om hun driften te kanaliseren, met als doel kinderen geen fysiek leed aan te doen.
Ze refereert ook naar specialisten zoals Dr. Fred Berlin van de Johns Hopkins Sex and Gender Clinic, die aangeven dat pedofilie wellicht een biologische oorsprong heeft. Dr. Berlin wordt als volgt geciteerd: "We beslissen niet wat ons seksueel opwindt - we ontdekken het." Kortom, men stelt dat individuen niet voor hun driften kiezen, maar deze “ontdekken”.
Voorstanders van het idee trekken een parallel met intensieve verlangens van drugverslaafden in hun drang naar drugs en stellen dat wanneer we schadelijke handelingen niet volledig kunnen uitroeien, we er veiligere methoden voor moeten ontwikkelen. Het wordt dan al snel vergeleken met de gedachtegang achter naaldenruilprogramma's voor druggebruikers.
ETHISCHE EN PRAKTISCHE BEZWAREN
Ik ben het daar duidelijk mee oneens. Door zelfs maar het gebruik van AI gegenereerde inhoud in deze context te overwegen, lopen we het risico de boodschap uit te dragen dat de seksualisering van kinderen, weze het in een virtuele wereld, op de een of andere manier acceptabel is.
Het idee om AI gegenereerde content te gebruiken als 'therapeutische tool' is voor mij bijzonder problematisch. Ondanks beweringen dat dit pedofielen zou kunnen helpen hun driften te beheersen, is er een significant risico dat het hun impulsen juist versterkt. Wanneer men na verloop van tijd ongevoelig wordt voor virtuele beelden, kan dit leiden tot een drang om fantasieën in de realiteit uit te leven. Daders zullen dan de overheid of hun therapeut als schuldige kunnen aanwijzen voor het opwekken van hun driften.
Bijzonder verontrustend is het risico dat jongeren aan dergelijke inhoud kunnen worden blootgesteld. Als kinderen geconfronteerd worden met afbeeldingen of video's van volwassenen die expliciete handelingen uitvoeren met minderjarigen, kunnen zij de foutieve perceptie ontwikkelen dat dergelijk gedrag geoorloofd of gewenst is. Dit brengt niet alleen hun mentale welzijn in gevaar, maar maakt hen ook vatbaarder voor reële uitbuiting.
Het huidige proces om kinderen te beschermen tegen uitbuiting is al uitdagend genoeg. Met de verfijning van deze technologie, zal het steeds moeilijker worden voor speurders om een onderscheid te maken tussen echte en door AI gegenereerde ‘deepfakes’. En daders zouden ook kunnen stellen dat ze meenden te kijken naar ‘fake’ beelden om hun straf te ontlopen.
Een ander angstaanjagend scenario is het potentieel misbruik van legitieme kinderfoto's. De mogelijkheid dat iemand een onschuldige beeld kan manipuleren met AI om expliciete content te creëren over een bepaald kind, is ronduit alarmerend.
ONDENKBAAR
Als Kamerlid gespecialiseerd in technologie- en cyberaangelegenheden, heb ik me in het parlement ingezet voor een veiligere digitale omgeving voor minderjarigen, zo heb ik maatregelen voorgesteld om kinderen te beschermen tegen ongepaste en schadelijke online inhoud.
Wat virtuele beelden betreft, zijn wij een van de eerste landen die het maken van seksuele ‘deepfakes’ van minderjarigen strafbaar hebben gesteld. Artikel 417/43 van het Strafwetboek spreekt over “realistische afbeeldingen die de weergave behelzen van een niet-bestaande minderjarige”. Vragen om een uitzondering te voorzien voor behandeling- en therapiedoeleinden, daar mogen we niet aan toegeven. Kunnen we als samenleving, onder welke omstandigheden dan ook, het produceren en gebruiken van expliciete content met kinderen rechtvaardigen, zelfs als deze volledig virtueel is? Mijn standpunt hierover is ondubbelzinnig: neen. “Verantwoorde pedoporno” is voor mij alvast ondenkbaar.
GRENS STELLEN
We leven in een digitaal tijdperk vol innovaties die onze ethische en maatschappelijke normen uitdagen. Het inzetten van AI gegenereerde inhoud van kindermisbruik als "schadebeperkingsmiddel" is voor mij in ieder geval meer dan een brug te ver - het raakt direct aan onze fundamentele waarden, en dat mogen we niet toelaten.
Het blijft daarentegen cruciaal om de innerlijke strijd te erkennen van mensen die met pedofiele gevoelens kampen. Velen handelen nooit naar hun driften en dragen een last met zich mee die voor de meesten onder ons niet voor te stellen is. Onze samenleving moet dit probleem benaderen met mededogen en een oprecht verlangen om te helpen.
Investeringen in onderzoek, therapie en ondersteuningssystemen zijn essentieel om mensen te helpen hun driften te beheersen en te voorkomen dat ze kinderen kwaad doen. Het gebruik van AI gegenereerde beelden van kinderen is echter niet de oplossing. Hoewel we empathie en steun moeten tonen, moeten we ook een duidelijke grens trekken om de onschuld en veiligheid van kinderen te beschermen.
Onze vastberadenheid om kinderen te beschermen in zowel de fysieke als de digitale wereld, dient onwrikbaar te zijn. Het idee om pedofiele neigingen een virtuele uitlaatklep te bieden met beelden van minderjarigen, ongeacht de achterliggende gedachte, is voor mij ronduit verontrustend en onaanvaardbaar. Dit mogen we in geen 1000 jaar toelaten!
